Inhoudsopgave
Vertalen en lokaliseren
Waarom is het vertalen van handleidingen belangrijk?
- Wettelijke verplichting
Vertalen is in de meeste gevallen wettelijk verplicht. Verordening (EU) 2023/988 (de vervanger van Richtlijn 2001/95/EG inzake algemene productveiligheid), stelt het volgende: “De fabrikanten zien erop toe dat hun product vergezeld gaat van duidelijke instructies en veiligheidsinformatie die zijn opgesteld in een taal die de consumenten gemakkelijk kunnen begrijpen, zoals is vastgesteld door de lidstaat waarin het product op de markt wordt aangeboden.”
Een goed vertaalde handleiding zorgt ervoor dat gebruikers het product veilig en op de juiste wijze kunnen gebruiken. Een fout of onduidelijkheid in de vertaling kan leiden tot verkeerd gebruik van het product, wat zou kunnen resulteren in letsel of schade. Hoewel Richtlijn 85/374/EEG inzake productaansprakelijk en opvolger Richtlijn 2024/2853 niet expliciet vermelden dat een ontbrekende of onjuiste vertaling automatisch leidt tot aansprakelijkheid, kan het ontbreken van duidelijke instructies in de juiste taal ertoe leiden dat een product als gebrekkig wordt beschouwd. In dat geval kan de producent aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade of letsel. Nauwkeurig en correct vertalen is dus erg belangrijk. - Betere gebruikservaring
Naast wettelijke verplichtingen is er nog een reden om te vertalen: gebruiksvriendelijkheid. Het draagt bij aan een positieve gebruikservaring. Iets dat vanuit marketingoogpunt grote waarde heeft. Als een klant een product eenvoudig en zonder frustratie kan gebruiken (mede dankzij een duidelijke handleiding in zijn of haar eigen taal) is de kans groter dat die klant opnieuw voor uw merk kiest.
Lokaliseren
Lokaliseren betekent dat handleidingen niet alleen vertaald worden, maar ook aangepast worden aan de cultuur, gewoonten en verwachtingen van de doelgroep in een specifiek land of regio. Lokaliseren zorgt ervoor dat de boodschap begrijpelijk blijft.
Denk hierbij aan taalgebruik, maten, eenheden en datum- en tijdnotaties. Maar ook aan kleurgebruik. Kleuren kunnen in andere culturen een andere betekenis hebben.
Vertalers selecteren
Bij de start van een vertaalproject is het belangrijk om goed na te denken over uw vertaalpartner. U kunt kiezen voor freelancers, een klein bureau of een groter vertaalbureau.
Een freelancer is vaak de voordeligste optie, maar vraagt doorgaans om meer begeleiding en afstemming. Heeft u vertalingen nodig in meerdere talen, dan moeten er meerdere freelancers worden ingeschakeld.
Een groot vertaalbureau biedt meestal alle talen onder één dak. U heeft dan één contactpersoon en het bureau neemt ook het kwaliteitsbeheer en projectmanagement op zich. Grote bureaus zijn breed inzetbaar, maar voor specialistische vertalingen – bijvoorbeeld technische of juridische teksten – kan een gespecialiseerd bureau met inhoudelijke kennis een betere keuze zijn.
Aandachtspunten keuze vertaalpartner
Let bij de keuze voor een partner voor het vertalen van uw handleidingen op de volgende punten:
- Ervaring en talenaanbod: Welke talen worden aangeboden en zijn de vertalers native speakers met de juiste opleiding?
- Inhoudelijke expertise: Heeft het bureau of de freelancer verstand van uw vakgebied?
- Kwaliteitswaarborging: Hoe wordt de kwaliteit gecontroleerd en gewaarborgd?
- Kosten: Vergelijk offertes van verschillende aanbieders om een goed beeld te krijgen van de prijs-kwaliteitverhouding.
Kwaliteit van vertalingen controleren
Ook al garandeert een vertaalbureau doorgaans de kwaliteit van zijn werk, het is vaak lastig om die kwaliteit zelf te beoordelen. U beheerst de doeltaal niet altijd voldoende om een grondige controle uit te voeren. Zeker aspecten als toon, leesbaarheid en passend woordgebruik, zijn moeilijker objectief te beoordelen.
Daarom is het belangrijk om vooraf duidelijke afspraken te maken met de vertaler over hoe eventuele feedback of klachten worden afgehandeld.
Het is bovendien verstandig om (een deel van) de vertaalde teksten te laten controleren door iemand uit het land van bestemming – bijvoorbeeld een lokale contactpersoon. Als deze controle vooraf is ingepland, kan dit tijdig aan de vertaler worden gecommuniceerd. De vertaler kan dan vooraf aangeven welke feedback binnen zijn of haar verantwoordelijkheid valt.
Vertaalkosten minimaliseren
Vertaalkosten bestaan uit het vertaalwerk zelf, projectmanagement, DTP, terminologiebeheer en technische voorbereiding van bestanden. Er zijn verschillende manieren om kosten te besparen:
- Optimaliseer bestandsopbouw
Gebruik automatische inhoudsopgaven en koppel illustraties in plaats van ze in documenten in te voegen. Werk met consistente sjablonen om handmatige opmaak te verminderen. - Beperk de hoeveelheid tekst
Gebruik korte, actieve zinnen en consistent taalgebruik. Maak gebruik van Simplified Technical English (STE) en vervang tekst waar mogelijk door illustraties. Dit verlaagt vertaalkosten. - Gebruik een Content Management Systeem (CMS)
Met een CMS kunt u teksten en vertalingen beheren en hergebruiken voor meerdere documenten en talen, wat kosten bespaart. - Bundel vertaalopdrachten
Veel vertaalbureaus hanteren een starttarief. Dit is een minimaal bedrag per opdracht, ongeacht het aantal woorden. En door meerdere documenten in één keer aan te leveren, kunnen bureaus ook efficiënter werken.
En denk aan de inzet van:
- Vertaalgeheugens
Vertaalgeheugens zijn databases met eerder vertaalde zinnen. (Gedeeltelijke) overeenkomsten met deze zinnen kunnen vertaalkosten verlagen. - Machinevertalingen
Door vertaalmachines (zoals Google Translate, MateCat of DeepL) een eerste vertaling te laten doen en deze te laten corrigeren door een vertaler, worden kosten bespaard.
Machinevertalingen: hoe werkt dat
Het gebruik van machinevertalingen loont tegenwoordig meer dan vroeger, onder andere omdat de kwaliteit van de vertalingen is verbeterd. Hoewel de nieuwe systemen nog steeds fouten kunnen maken – vooral bij zeldzame termen of complexe technische teksten – zijn de vertalingen veel natuurlijker en minder ‘houterig’ dan bij oudere systemen.
Wat is dan het verschil? Traditionele vertalingssystemen plakken voornamelijk losse woorden of zinsdelen aan elkaar. De nieuwere systemen, zoals Google Translate of DeepL, bekijken een zin in één keer en vertalen de inhoud niet alleen woordelijk, maar ook op basis van betekenis en context. Deze manier van informatie verwerken lijkt op die van het menselijke brein en wordt daaarom Neural Machine Translation (NMT) genoemd. Een NMT-systeem wordt getraind aan de hand van miljoenen voorbeeld
Mogelijkheden en beperkingen
Machinevertalingen leveren de beste resultaten op bij heldere, eenvoudige en consistent geschreven bronteksten. Toch is vaak nog post-editing nodig om de vertaling te optimaliseren. Daarnaast zijn niet alle talen even ver ontwikkeld binnen machinevertaalsystemen. De hoogste kwaliteit wordt meestal bereikt bij veelgebruikte taalcombinaties, zoals Engels naar Duits, Engels naar Frans en Engels naar Nederlands. Voor minder gangbare talen, zoals Fins naar Japans, kan de kwaliteit sterk variëren. Sommige talen worden momenteel zelfs helemaal niet ondersteund.
Een ander belangrijk aandachtspunt is privacy en vertrouwelijkheid van de te vertalen teksten. Om te voorkomen dat gegevens worden opgeslagen en gebruikt worden voor trainingsdoeleinden, is het aan te raden om gebruik te maken van een beveiligde, betaalde (cloudgebaseerde) dienst of een oplossing waarbij gegevens niet naar de cloud worden verzonden.
Manualise verzorgt uw meertalige handleidingen
Gaat u inderdaad met uw product(en) de grens over en moeten de meegeleverde handleidingen vertaald worden? Of is er een andere reden waarom uw documentatie technisch vertaald dient te worden? Manualise ontzorgt u door de technische vertaling voor z’n rekening te nemen.
Wij beschikken over een uitgebreid netwerk van betrouwbare vertaalpartners. Uit dit netwerk selecteren we één of meerdere technische vertalers die aansluiten bij uw wensen op het gebied van kwaliteit, kosten en levertijd. En de keuze is uiteindelijk aan u. Heeft u zelf al een vertaalpartner waar u tevreden over bent? Dan werken wij graag samen met deze partner. Geen enkel probleem.
En ook machinevertalingen kunnen we voor u verzorgen.
Hoe gaan we te werk
Een overzicht van de stappen die wij doorlopen voor de verzorging van uw meertalige handleidingen:
Het analyseren van het bronmateriaal, definiëren van de scope, voorbereiden en plannen van het project.
Eventuele optimalisatie van het bron
Het opmaken van de vertaalde documenten en een laatste controle of proeflezing. Zodat uw handleidingen uiteindelijk volledig zijn vormgegeven en klaar zijn voor publicatie.