Voorbeelden van handleidingen

Voorbeeld handleiding 1: Installatiehandleiding

Een installatiehandleiding heeft als voornaamste doel te zorgen dat een installateur of gebruiker een product op een juiste en veilige manier installeert. Veilig houdt in dat er in een goede installatiehandleiding ook wordt gewaarschuwd voor restrisico’s. Dit zijn niet te vermijden gevaren die nog steeds aanwezig zijn, ook al is het product zo veilig mogelijk ontworpen. Denk aan een elektrische schok bij aansluiting op netspanning als de stroomvoorziening per ongeluk niet is uitgeschakeld.

De installatiehandleiding wordt vaak verward met de montagehandleiding. Een montagehandleiding beschrijft hoe de onderdelen van een product fysiek aan elkaar en aan een vast locatie (zoals de grond of muur) worden bevestigd. Een installatiehandleiding daarentegen legt uit hoe een product moet worden aangesloten, geconfigureerd of geïnstalleerd in de omgeving waar het gebruikt zal worden. Denk aan het aansluiten van een modem of het toevoegen van een module aan een bestaand apparaat.

Soms overlappen ze, bijvoorbeeld bij het plaatsen van een elektronisch hek: eerst in elkaar zetten van de onderdelen van het systeem en het bevestigen van het hek aan de muur (montagehandleiding), daarna het aansluiten van de elektrische componenten (installatiehandleiding). Wanneer montage en installatie worden gecombineerd in één handleiding, wordt het document in de praktijk doorgaans een installatiehandleiding genoemd.  

Leest u ons artikel over installatiehandleidingen als u meer wilt weten.

Voorbeeld handleiding 2: Videohandleiding

Visuele communicatie helpt mensen informatie sneller te begrijpen en te onthouden. Informatie wordt daarom steeds vaker via beeld geconsumeerd – denk bijvoorbeeld aan YouTube. Dit is inmiddels een veelgebruikte bron voor praktische informatie, inclusief productuitleg en tutorials.

In deze tijd van smartphones en tablets moet informatie (ook in handleidingen) snel en effectief beschikbaar zijn. Video biedt hierbij uitkomst. Door de combinatie van beeld, geluid en tekst kan in korte tijd veel informatie worden overgebracht, terwijl gebruikers de inhoud in hun eigen tempo kunnen volgen. Video’s kunnen gepauzeerd, teruggespoeld of herhaald worden, wat de gebruiksvriendelijkheid vergroot.

Een aantal belangrijke tips bij het maken van een videohandleiding:

• Houd het verhaal kort en bondig.
• Zorg dat de inhoud goed aansluit bij de doelgroep: vermijd jargon of leg technische termen kort uit als de videohandleiding is bedoeld voor leken.
• Voeg ondertiteling toe zodat het materiaal ook voor slechthorenden toegankelijk is.
• Beperk afleiding in de vorm van overbodige muziek, snelle overgangen of visuele effecten. Focus op de taak.
• Test de video met de doelgroep. Begrijpt een gebruiker de video niet zonder verdere uitleg? Pas de video dan aan.

Voorbeeld handleiding 3: Montagehandleiding

Zoals eerder aangegeven, beschrijft een montagehandleiding de stappen om een product of onderdeel op de juiste manier en veilig in elkaar te zetten. Ook kan er worden beschreven hoe een product aan een vaste locatie (zoals de grond of muur) wordt bevestigd.

Hieronder zie je een goede voorbeeld handleiding in IKEA-stijl: een montagehandleiding die we ontwikkelden voor een leverancier van opbergsystemen. De montagehandleiding is laagdrempelig en intuïtief. Fouten worden voorkomen dankzij duidelijke illustraties van de juiste handelingen. Soms kan het relevant zijn om ook (veel voorkomende) onjuiste handelingen afgebeeld, zodat gebruikers weten wat ze moeten vermijden.

Omdat deze (voorbeeld)handleiding hoofdzakelijk uit illustraties bestaat, hoeft slechts een klein deel van de inhoud te worden vertaald. Dit heeft een positieve impact op de vertaalkosten.
Meer weten over dit onderwerp? Leest u dan ons artikel over montagehandleidingen.  

Verschil tussen montagehandleiding en assemblagehandleiding

Is er een verschil tussen montage- en assemblagehandleidingen? In de praktijk worden ‘montagehandleiding’ en ‘assemblagehandleiding’ vaak als synoniemen gebruikt. Beide termen verwijzen naar instructies voor het in elkaar zetten van een product of onderdeel. Maar toch is er klein nuanceverschil mogelijk:

• Assemblagehandleiding is meestal gericht op complexe producten, waarbij meerdere specialistische onderdelen moeten worden samengevoegd. De instructies zijn vaak gedetailleerder en technischer. Denk aan een handleiding voor het in elkaar zetten van een industriële machine. 
• Montagehandleiding is algemener. Het verwijst naar het in elkaar zetten van een  product dat uit verschillende componenten bestaat. Denk aan het monteren van meubels.

Voorbeeld handleiding 4: Gebruikershandleiding

Een gebruikershandleiding (ook wel gebruikshandleiding genoemd) is een document dat de eindgebruiker uitlegt hoe een product op een veilige, juiste en duidelijke manier gebruikt moet worden.

Wat staat er in een gebruikershandleiding? Vaak treft u de volgende onderdelen aan:

• Algemene beschrijving van het product
• Doel en functie van het product
• Stap voor stap uitleg van de bediening, ondersteund door illustraties
• Veiligheidsinstructies
• Onderhoudsinstructies
• Troubleshooting (oplossingen bij fouten)
• Technische specificaties
• Contactgegevens voor ondersteuning

Hieronder ter illustratie een (voorbeeld)handleiding: In opdracht van Eneco ontwikkelden wij de gebruikershandleiding voor Toon®. Deze gebruikershandleiding voldoet aan alle gestelde richtlijnen en sluit aan bij de look en feel van het merk Eneco.

Voorbeeld handleiding 5: Softwarehandleiding

Softwarehandleidingen zijn documenten die gebruikers ondersteunen bij het effectief, correct en veilig gebruiken van software. Ze kunnen sterk variëren in vorm en detailniveau, afhankelijk van de doelgroep en het type software. Een handleiding voor een eindgebruiker zal er anders uitzien dan één voor een beheerder of ontwikkelaar. Ook verschilt de complexiteit sterk tussen bijvoorbeeld een app-handleiding en een handleiding voor een ERP-systeem zoals SAP. Hoe complexer het systeem, hoe uitgebreider, specialistischer en rolgerichter de handleiding meestal is.

Leest u ons artikel over softwarehandleidingen als u meer wilt weten. Roept u liever meteen de hulp in van een specialist? Manualise maakt al meer dan 15 jaar gebruiksvriendelijke, effectieve handleidingen.

Neem direct contact op →

3D-animatie

3D-animaties zijn zeer efficiënt wanneer u niet alleen wilt beschrijven hoe een product werkt, maar dit ook visueel wilt demonstreren. Animaties worden vaak veel sneller en beter begrepen dan tekst, waardoor ze een krachtig hulpmiddel zijn bij het overbrengen van informatie. Dit kan aanzienlijke besparingen opleveren op bijvoorbeeld trainingskosten.

Door QR-codes op producten te plaatsen die direct linken naar specifieke animaties, wordt de toegankelijkheid vergroot. Stel dat een monteur wordt ingeschakeld om een defecte machine te repareren. Nadat hij het defecte onderdeel heeft geïdentificeerd, kan hij de QR-code op dat onderdeel scannen met zijn tablet. Via zijn browser wordt dan direct een animatie geopend die stap voor stap toont hoe het onderdeel vervangen moet worden.

Dit soort toepassingen worden vaker ingezet in sectoren zoals machinebouw, automotive, installatietechniek en medische apparatuur. Het verlaagt de kans op fouten en bespaart tijd tijdens installatie, gebruik of onderhoud. En vormt dus ook een mooi middel om bijvoorbeeld monteurs of operators te trainen.

Voorbeeld handleiding 6: Augmented reality handleiding

Een augmented reality (AR) handleiding is een moderne vorm van gebruiks- of montage-instructie waarbij digitale informatie – zoals tekst, 3D-modellen, pijlen, animaties of video – in real time over de fysieke wereld heen wordt gelegd via een smartphone, tablet or AR-bril. Het doel is om gebruikers of monteurs stap voor stap visueel te begeleiden bij installatie, gebruik of onderhoud van een product. Denk aan een monteur die via AR ziet waar exact een kabel moet worden aangesloten. Bijkomend voordeel is dat technici met een AR-bril hun handen vrij houden tijdens het werk.

Voordelen van AR-handleidingen zijn onder andere:

• minder fouten
• snellere uitvoering van taken
• minder tekstuele uitleg nodig

Maar er zijn ook aandachtspunten, zoals:

• niet geschikt voor elke doelgroep
• gebruikers moeten beschikken over geschikte hardware (AR-bril of mobiel apparaat)

En het ontwikkelen van een augmented reality handleiding vereist een initiële investering in contentcreatie, zoals 3D-modellen, scripts en animaties. Daarnaast zijn zowel technische als didactische vaardigheden van belang. De belangrijkste competenties zijn:

• Technische vaardigheden, zoals 3D-modellering en animatie, kennis van AR-platforms en UX/UI-design voor AR (gericht op hoe gebruikers informatie ervaren in een AR-omgeving).
• Didactische vaardigheden, zoals het helder en gestructureerd overbrengen van technische informatie en inzicht in hoe mensen leren, zodat de handleiding effectief en begrijpelijk is.

Voorbeeld handleiding 7: Quick Start Guide (QSG)

Een quick start guide (of quick start handleiding) is een beknopte gebruiksaanwijzing die de gebruiker helpt om snel en gemakkelijk met een product aan de slag te gaan. Deze gids bevat alleen de essentiële eerste stappen en gaat niet in op uitgebreide technische details. Het doel is om een goede eerste gebruikservaring te bieden, waarbij de gebruiker niet de volledige handleiding hoeft te lezen om het product te kunnen gebruiken.

Wat staat er meestal in een quick start guide?

Een QSG is vaak beeldgericht: korte teksten, veel illustraties of iconen. En bevat vaak de volgende elementen:

• Inhoud van de verpakking: een overzicht van onderdelen of accessoires
• Basisinstallatie: hoe u het product aansluit of monteert
• Eerste ingebruikname: stappen om het product voor het eerst op te starten of te activeren
• Basisfuncties: korte uitleg van de belangrijkste knoppen of functies
• Veiligheidswaarschuwingen: cruciale waarschuwingen voor veilig gebruik
• Contactgegevens of verwijzing naar uitgebreide handleiding:

In de voorbeeld handleiding hieronder wordt een quick start guide weergegeven, waarin een groot deel van de hierboven genoemde elementen is terug te vinden.

Werkwijze om goede handleidingen te maken

We hebben verschillende vormen van handleidingen besproken. Welke vorm de (voorbeeld)handleiding ook heeft, bij het maken doorlopen wij de volgende stappen:

Graag hulp van een specialist? Manualise maakt al meer dan 15 jaar gebruiksvriendelijke handleidingen conform wet- en regelgeving.

Neem direct contact op →